مفهوم کارآفرینی اجتماعی
آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که چگونه جهان می‌تواند با مسائل پیچیده‌ای که همه ما را مبتلا کرده‌اند، مانند تغییرات آب و هوا، مهاجرت جمعی، فقر جهانی یا نابرابری‌های بزرگ، مقابله کند؟ در این مقاله، به راه‌حل‌های نوآورانه برای حل این مشکلات، که با نام کارآفرینی اجتماعی شناخته می‌شود می‌پردازیم.
کارآفرینی اجتماعی یکی از ایده‌های مهم در جامعه مدنی جهان در زمان حال است. اگرچه بسیاری از فعالیت‌ها و رویکردهای مرتبط با این مفهوم از قبل وجود داشته‌اند، اما اخیراً، کارآفرینی اجتماعی به یک زمینه سازمانی مجزا تبدیل شده که تغییر مهمی در نهادهای اجتماعی ایجاد کرده است. اصطلاح «کارآفرین اجتماعی» از دهه 1970 وجود داشته، اما تنها در 20 سال اخیر به میان گفتمان‌های مرتبط با جامعه مدنی، دولت و بخش خصوصی جا افتاده است. این گفتمان‌ها تحت تأثیر سازمان‌های جدیدی قرار گرفته‌اند که در زمینه ساخت و توسعه فعالیت می‌کنند، همچنین تحت تأثیر دولت‌ها، سازمان‌های بین‌المللی و مؤسسات آموزش عالی قرار گرفته‌اند.
با این وجود کارآفرینی اجتماعی به عنوان یک مفهوم جدید برای تحلیل نوآوری در جامعه مدنی، به گونه‌ای که ممکن است برخی آن را به عنوان نماد بازاریابی و تحریف فعالیت‌های جامعه مدنی ببینند، مورد اختلاف قرار دارد. برخی این نوع کارآفرینی را به عنوان یک ابزار برای کسب و کارها (و دولت) می‌بینند تا استقلال و اصالت جامعه مدنی را تضعیف کنند، به جای آنکه مدل‌های قبلی تغییر اجتماعی را تقویت و تنوع بخشند. اما این نقدها می‌توانند باعث درک بیشتر مفهوم کارآفرینی اجتماعی شوند، زیرا ویژگی متمایز این مفهوم در واقع در الگوهای سازمانی جدید و مختلط است که از مواد آشنا تشکیل شده‌اند و باعث نوآوری و تغییر به سمت بهبود و نتایج اجتماعی و محیط‌زیستی می‌شوند. این نوع کارآفرینی می‌تواند با مشارکت جامعه، خودتحکیمی و بهبود جامعه مدنی را ترویج دهد. در واقع، برای جامعه مدنی، کارآفرینی اجتماعی به عنوان یک راهبرد جدید برای حل مسائل اجتماعی و محیط‌زیستی در مقیاس بزرگ به تصویر کشیده شده است.
آنچه که ویژه کارآفرینی اجتماعی است، نه عناصر سازمانی، بلکه الگوهایی هستند که با استفاده از عناصر معمولی و شناخته شده، منطق و ساختارهای سازمانی جدید و متفاوتی را ایجاد.
کارآفرینی اجتماعی یک تغییر سیستمیک در جامعه است که هدف آن تقویت قدرت افراد به عنوان تغییردهنده است. برای مثال، در بریتانیا، مدل شرکت اجتماعی برای دولت راهکار جذابی برای تبدیل برنامه‌های رفاهی اجتماعی به برنامه‌های بازارپسند ارائه می‌دهد. همچنین، برای بخش خصوصی، کارآفرینی اجتماعی مدلی است که اجازه می‌دهد به فرصت‌های بازاریابی غیرقابل دسترس دست یابند، از جمله بازاریابی به لایه‌های پایین جامعه، بودجه‌های رفاهی دولت و همچنین گروهی از مصرف‌کنندگان اخلاقی. همچنین، مشارکت در کارآفرینی اجتماعی به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد که استراتژی‌های مسئولیت اجتماعی ضعیف خود را به بخشی از فعالیت‌های اصلی خود تبدیل کنند و همچنین به عنوان یک فرصت جدید برای سرمایه‌گذاری با تأثیر اجتماعی عمل کنند که معمولاً ارتباط زیادی با بازارهای معمولی ندارد.
تعریفی از کارآفرینی اجتماعی
کارآفرینی اجتماعی یک پدیده پیچیده است که سخت است به طور دقیق آن را تعریف و شرح داد. طبیعت آن نیازمند ترکیب منطق و فعالیت‌های مرتبط با بخش‌های اجتماعی و عمومی با فعالیت‌های مرتبط با بخش تجاری است. این ترکیب منجر به مفاهیم و شکل‌های متفاوتی از کارآفرینی اجتماعی می‌شود.
کارآفرینان و شرکت‌های اجتماعی در صنایع مختلف فعالیت می‌کنند، از هنر و فرهنگ تا بانکداری و کشاورزی. این شرکت‌ها می‌توانند مسائل پیچیده را از طریق نوآوری حل کنند یا فرصت‌های شغلی برای افراد محروم جامعه ایجاد کنند. همین تنوع باعث می‌شود که تعریف دقیقی از کارآفرینی اجتماعی به‌دست نیاید.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که بیش از ۳۷ تعریف مختلف از کارآفرینی اجتماعی وجود دارد. این تعاریف، مفاهیم متنوعی از کارآفرینی اجتماعی ارائه می‌دهند، از جمله نوآوری، ایجاد تغییر اجتماعی، تعلق به جامعه خاص، اتخاذ رفتارهای کارآفرینی مثبت، مالکیت پراکنده و پایداری مالی. اما تنها ویژگی مشترک بین این تعاریف، توجه به ایجاد تأثیر اجتماعی و زیست‌محیطی مثبت و تغییر اجتماعی است.
کارآفرینی اجتماعی همچنان یک موضوع متغیر و مورد بحث است. برخی از نهادها آن را به عنوان راه‌حلی برای مشکلات رفاهی دولت مطرح می‌کنند، در حالی که دیگران آن را فرصتی برای شراکت‌های جدید و تغییر اجتماعی مد نظر دارند. برای بعضی شرکت‌ها، کارآفرینی اجتماعی فرصتی است که به سوددهی و مسئولیت اجتماعی کمک می‌کند.
با این حال، تعریف دقیق محدوده و مرزهای کارآفرینی اجتماعی همچنان چالش‌برانگیز است.
دولت کارآفرینی اجتماعی را به عنوان راه‌حلی برای مشکلات دولت در ارائه خدمات رفاهی می‌بیند. جامعه مدنی این رویکرد را به عنوان فضایی برای ایجاد شراکت‌های جدید، مدلی برای تغییرات سیاسی، یا یک ابزار برای تغییر اجتماعی سیستمی در نظر می‌گیرد. در نهایت، برای کسب‌وکارها، کارآفرینی اجتماعی فرصتی جدید در بازار یا یک توسعه طبیعی از مسئولیت اجتماعی و سرمایه‌گذاری اجتماعی را در نظر می‌گیرد.
بدون دیدگاه